आज विजयादशमी ,(दसरा)चे रामायण,महाभारत सारखे भारतीय संस्कृतीत मोठे महत्त्व असुन तो ऐतिहासिक संदर्भ कुठे व कसा वाचा कोपरगांव येथील करसल्लागार नितीन डोंगरे यांच्या लेखणीतून

कोपरगांव सत्यप्रकाश न्युज 

    रामायण, महाभारत, आणि दसरा सण यांचे भारतीय संस्कृतीत मोठे महत्त्व आहे. या तीनही गोष्टींमध्ये धार्मिक, सांस्कृतिक आणि ऐतिहासिक संदर्भ आहेत.

रामायण आणि महाभारत:

रामायण:

रामायण ही वाल्मीकि ऋषींची रचना असून, त्यात श्रीरामाचे जीवन आणि त्यांचे रावणासोबतचे युद्ध, तसेच माता सीतेचे वियोग व पुन्हा पुनर्मिळन याचा विस्तृत वर्णन आहे.

रामायणाचे नायक, श्रीराम, धर्म आणि न्यायाचे पालन करत असतात. त्यांनी लंकेवर विजय मिळवून माता सीतेची सुटका केली, याचीच आठवण म्हणून दसऱ्याला रावण दहन केले जाते.

महाभारत:

महाभारत हा महाकाव्य व्यासांनी रचला आहे. या काव्यात पांडव आणि कौरव यांच्यातील कुरुक्षेत्राचे युद्ध, श्रीकृष्णाचे गीता उपदेश, धर्म, कर्म, आणि सत्याच्या संघर्षाचे विश्लेषण केलेले आहे.

महाभारताच्या कथा आणि त्यातील पात्रे भारतीय जनमानसावर खोल प्रभाव टाकतात.

दसरा सण:

दसरा सणाची कथा मुख्यतः रामायणावर आधारित आहे. या दिवशी श्रीरामाने रावणाचा पराभव करून सत्याचा विजय मिळवला होता. दसऱ्याच्या दिवशी रावण दहन करून लोक राक्षसांचा संहार आणि सत्याचा विजय साजरा करतात.

याशिवाय, 

दसरा सणाचा महाभारतातील संदर्भ म्हणजे, पांडवांनी आपली शस्त्रं शमीच्या झाडाखाली ठेवली होती आणि वनवासानंतर शस्त्र पुन्हा प्राप्त केले. 

या दिवशी शस्त्रपूजा करून पांडवांनी परत आपले युद्ध जिंकण्याची तयारी केली होती.

  दसरा हा नवरात्रीचा शेवटचा दिवस असतो, ज्यात देवी दुर्गेचा विजय साजरा केला जातो. ही नवरात्री देवीची उपासना आणि शक्तीचे पूजन करण्याचा कालावधी आहे.

.  दसरा हा विजयाचा, शक्तीचा आणि सत्याचा सण म्हणून साजरा केला जातो, ज्यामध्ये रामायण व महाभारताचे संदर्भ आपल्याला भारतीय संस्कृतीतून पहायला मिळतात.

   साडेतीन मुहूर्तांपैकी महत्वाची मानली जाणारी  "विजयादशमी" म्हणजे, "दसरा"...

हा सण दुर्गुणांवर मात करण्याच्या संकल्पासाठी महत्त्वाचा मानला जातो. 

दसर्‍याच्या दिवशी आपण वाईट विचार, दुर्गुण, आणि नकारात्मक प्रवृत्तींवर मात करण्याचा संकल्प करू शकतो. 

आणि होय,मनातले वाईट विचारांचे दुर्गुण 

काढून टाकणे अत्यंत महत्त्वाचे असते. नकारात्मक विचार,कोणाप्रती असलेली असूया, द्वेष,क्रोध, आणि लोभ हे दुर्गुण आपल्या मनाला स्थिर ठेवत नाहीत व त्यामुळे माणसाच्या व्यक्तिमत्त्वाचा विकासही थांबतो.

  दसरा सणाच्या निमित्ताने आपण आपल्या मनातील दुर्गुणांवर विजय मिळवण्याचा संकल्प करू शकतो. 

या सणातून आपल्याला शिकायला मिळतं की, बाह्य जगातील संघर्षांपेक्षा मनातील संघर्ष अधिक महत्त्वाचा असतो. जेव्हा आपण दुर्गुणांवर मात करतो, तेव्हा आपण शांत, आनंदी, आणि संतुलित जीवनाकडे वाटचाल करतो.

    मनातील दुर्गुणांचा त्याग केल्याने आपल्याला अधिक स्पष्टता मिळते 

आपली निर्णयक्षमता सुधारते.

चला तर मग, 

या निमित्ताने, आपल्या सकारात्मक विचारांना आपल्या मनात स्थान देऊन आपण आपले जीवन अधिक अर्थपूर्ण आणि समाधानी बनवून

आत्मविकास साधू या!!!

  शब्दांकन - नितीन डोंगरे

                करसल्लागार कोपरगांव